ជំហររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្នុងការទាមទារតំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង

សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់លោករដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក Michael R. Pompeo

ថ្ងៃទី ១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០២០

សហរដ្ឋអាមេរិកគាំទ្រឲ្យតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកមានភាពសេរី និងភាពបើកចំហ។ ពេលនេះ យើងកំពុងពង្រឹងគោលនយោបាយ​របស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងផ្នែកដ៏មានសារសំខាន់ និងមានភាពចម្រូងចម្រាស​​នៃតំបន់​នេះ គឺសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ យើងសូមបញ្ជាក់ច្បាស់ថា ការទាមទាររបស់ប្រទេសចិន​ចំពោះធនធានក្នុងភាគច្រើនបំផុត​នៃសមុទ្រចិនខាងត្បូងគឺខុសច្បាប់ទាំងស្រុង គឺដូចគ្នានឹងយុទ្ធនាការរបស់ចិនក្នុងការសម្លុតតគេឯង ដើម្បីបានគ្រប់គ្រងធនធានទាំងនោះ។

នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង យើងចង់រក្សាសន្តិភាព និងស្ថិរភាព លើកកម្ពស់សេរីភាពសមុទ្រ ស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ រក្សាលំហូរដោយគ្មានឧបសគ្គនៃពាណិជ្ជកម្ម ប្រឆាំងការប៉ុនប៉ងណាមួយក្នុងការប្រើការសម្លុត ឬកម្លាំង ដើម្បីដោះស្រាយជម្លោះ។ យើងមានផលប្រយោជន៍​ដ៏ជ្រាលជ្រៅ និងស្របច្បាប់ ជាមួយដៃគូ និងសម្ព័ន្ធមិត្តជាច្រើន​របស់យើង ដែលជាយូរមកហើយ បានគាំទ្រសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិដែលផ្អែកលើច្បាប់។

ផលប្រយោជន៍រួមទាំង​នេះបានរងការគំរាមកំហែងដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ពីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។ ទីក្រុងប៉េកាំង បានប្រើការគំរាមកំហែងដើម្បីបំផ្លាញសិទ្ធិអធិបតេយ្យ នៃប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលជាប់នឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូង សម្លុតគេមិនឲ្យទទួលបានធនធានសមុទ្រ ប្រកាសធ្វើការគ្រប់គ្រងជាឯកតោភាគី ហើយយកគោលការណ៍ អ្នកខ្លាំងជាអ្នកត្រូវ មកជំនួសច្បាប់អន្តរជាតិ។ គេមើលឃើញយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ប្រទេសចិន​រាប់ឆ្នាំមកហើយ។ នៅឆ្នាំ ២០១០ រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសចិនកាលនោះ ឈ្មោះ Yang Jiechi បានប្រាប់សមភាគីអាស៊ាន​របស់លោកថា ប្រទេសចិនគឺជាប្រទេសធំ ហើយប្រទេសដទៃគឺជាប្រទេសតូច ហើយវាគឺជាការពិត ទស្សនៈបែបចង់រំលោភលើគេរបស់ប្រទេសចិន​មិនត្រូវមានឡើយ នៅក្នុងសវត្សរ៍ទី ២១ យើង​នេះ។

ប្រទេសចិនគ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់ក្នុងការចាប់បង្ខំឲ្យគេទទួលយកឆន្ទៈរបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់​នេះទេ។ ទីក្រុងប៉េកាំងមិនបានផ្តល់មូលដ្ឋានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ​សម្រាប់ការទាមទារតាម ខ្សែបន្ទាត់  របស់ខ្លួន នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងទេ តាំងពីពេលដែលខ្លួនបានប្រកាសវា នៅឆ្នាំ ២០០៩មក។ នៅក្នុងការសម្រេចចិត្តជាឯកឆន្ទ កាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៦ តុលាការកាត់ក្តី ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមច្បាប់ឆ្នាំ ១៩៨២ ស្តីពីអនុសញ្ញាសមុទ្រ ដែលប្រទេសចិនជារដ្ឋបានចុះហត្ថលេខាយល់ព្រមផងដែរ​នោះ បានបដិសេធការទាមទារតំបន់សមុទ្ររបស់ប្រទេសចិន​ ថាគ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់ នៅក្នុងច្បាប់អន្តរជាតិ។ តុលាការ​នេះបានឲ្យប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលជាប្រទេសដាក់ពាក្យបណ្តឹង ឈ្នះក្តីស្ទើរតែក្នុងគ្រប់ការទាមទារទាំងអស់។

ដូចដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបានបញ្ជាក់កន្លងមកហើយ និងដូចដែលត្រូវបានបញ្ជាក់ច្បាស់​នៅក្នុងអនុសញ្ញាហើយ ការសម្រេចរបស់តុលាការ​នេះគឺបិទផ្លូវតវ៉ា ហើយភាគីទាំងសងខាងត្រូវតែគោរព។ ពេលនេះ ជំហររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកស្តីពីការទាមទាររបស់ប្រទេសចិន​នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺស្របតាមការសម្រេចរបស់តុលាការ ពោលគឺ៖

ប្រទេសចិនមិនអាចធ្វើការទាមទារដោយស្របច្បាប់លើការទាមទារក្នុងតំបន់សមុទ្រ​នេះបានទេ ដែលរួមមានការទាមទារលើតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសណាមួយ រាប់ពីតំបន់ថ្មប៉ប្រះទឹក Scarborough ដល់ប្រជុំកោះ Sprartly  ទាក់ទងនឹងប្រទេសហ្វីលីពីន នៅក្នុងតំបន់ដែលតុលាការបានរកឃើញថា ជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន។ ការរំខានរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងដល់ការនេសាទ និងការអភិវឌ្ឍថាមពលសមុទ្រ នៅក្នុងតំបន់ទាំង​នោះ គឺ​ខុសច្បាប់ ហើយសកម្មភាពជាឯកតោភាគីរបស់ប្រទេសចិន ក្នុងការធ្វើអាជីវកម្ម​លើធនធានទាំងនោះ​​ ក៏ខុសច្បាប់ដែរ។ ស្របតាមការសម្រេចរបស់តុលាការដែលមានតម្លៃតាមផ្លូវច្បាប់ ប្រទេសចិនគ្មានការទាមទារទឹកដី ឬដែនសមុទ្រស្របច្បាប់ នៅតំបន់ Micheif Reef  Second Thomas Shoal ទេ ដោយតំបន់ទាំងពីរ​នេះ​ស្ថិតនៅក្រោមសិទ្ធិអធិបតេយ្យ និងយុត្តាធិការ​របស់ប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយទីកុ្រងប៉េកាំងក៏មិនត្រូវទាមទារដី ឬសមុទ្រដោយសារតែលក្ខណៈ​នៃតំបន់ទាំងនេះបានដែរ។

ដោយសារទីក្រុងប៉េកាំងមិនបានចេញការទាមទារស្របច្បាប់ និងស៊ីចង្វាក់ត្រឹមត្រូវ នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង សហរដ្ឋអាមេរិកសូមបដិសេធរាល់ការទាមទាររបស់ប្រទេសចិន ចំពោះដែនទឹកដែលស្ថិតនៅក្នុងចម្ងាយលើសពី ២២ គម ពីកោះដែលខ្លួនបានទាមទារ នៅប្រជុំកោះ Spratly (ដោយគ្មានការធានាថា នឹងគ្មានការបដិសេធដូចគ្នា​នេះដែរ​ចំពោះការទាមទារលើអធិបតេយ្យ​ភាពដោយរដ្ឋដទៃទៀត លើកោះបែប​នោះ) ដូច្នេះ សហរដ្ឋអាមេរិកបដិសេធការទាមទារណាមួយ​របស់ប្រទេសចិននៅក្នុងដែនទឹកនៅជុំវិញតំបន់ Vanguard Bank (ក្បែរប្រទេសវៀតណាមនិងតំបន់ Luconia Shoals (ជិតប្រទេសម៉ាឡេស៊ីដែនទឹកក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសប្រ៊ុយណេ និងតំបន់ Natuna Besar (ក្បែរប្រទេសឥណ្តូនេស៊ី) សកម្មភាព​ណាមួយ​របស់ប្រទេសចិនដែលយាយីការនេសាទឬការអភិវឌ្ឍធនធានអ៊ីដ្រូកាបោនរបស់រដ្ឋដទៃទៀត​ នៅក្នុងដែនទឹកទាំង​នេះ ឬដែលប្រព្រឹត្តសកម្មភាព​បែប​នេះជាឯកតោភាគី គឺជាអំពើខុសច្បាប់។

ប្រទេសចិនមិនអាចធ្វើការទាមទារដោយស្របច្បាប់​លើដែនដី ឬដែនសមុទ្រនៅ (ឬក្បែរ)តំបន់ James Shoal ដែលជាតំបន់លិចទឹក ហើយមានចម្ងាយតែជាង ៩០គម ពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងប្រហែលជាង ១៨០០ គម ពីឆ្នេររបស់ប្រទេសចិន។ តំបន់ James Shoal ត្រូវបានប្រព័ន្ធឃោសនារបស់ប្រទេសចិន​និយាយថា ជា ទឹកដី​នៅចុងខាងត្បូងបំផុតនៃប្រទេសចិន។​ ច្បាប់អន្តរជាតិចែងច្បាស់ហើយ គឺថា ដីទួលនៅក្រោមទឹក ដូចជា​ James Shoal មិនអាចរដ្ឋណាមួយទាមទារយកបានឡើយ ហើយមិនអាចត្រូវបានបង្កើតជាតំបន់កំហិតលើការធ្វើនាវាចរណ៍បានទេ។ តំបន់ James Shoal (ដែលស្ថិតនៅក្រោមផ្ទៃទឹកប្រហែល ២០ មិនមែន ហើយក៏​មិនដែលជាទឹកដី​របស់ប្រទេសចិនឡើយ ហើយទីក្រុងប៉េកាំងក៏​មិនអាចទាមទារសិទ្ធិស្របច្បាប់លើតំបន់​នេះបានដែរ។

ពិភពលោកនឹងមិនអនុញ្ញាតឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងយកសមុទ្រចិនខាងត្បូងធ្វើជាអាណាចក្រសមុទ្ររបស់ខ្លួនបានទេ។ ប្រទេសអាមេរិកឈរនៅជាមួយដៃគូ និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់យើង​នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅក្នុងការការពារសិទ្ធិអធិបតេយ្យ​របស់គេ លើធនធានសមុទ្រ ស្របតាមសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ចរបស់គេ នៅក្រោមច្បាប់អន្តរជាតិ។ យើងឈរនៅជាមួយសហគមន៍​អន្តរជាតិ នៅក្នុងការការពារសេរីភាពសមុទ្រ ហើយគោរពអធិបតេយ្យ​ភាព ព្រមទាំងបដិសេធការប៉ុនប៉ងក្នុងការបង្ខំឲ្យគេទទួលយកគោលការណ៍ អ្នកខ្លាំងគឺជាអ្នកត្រូវ នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឬតំបន់ដទៃទៀត ក្នុងពិភពលោក។