សណ្ឋាគារ រ៉ាហ្វល ឡឺ រ៉ូយ៉ាល់
ថ្ងៃទី ១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩
(រៀបសម្រាប់ថ្លែង)
- សូមជម្រាបសួ ឯកឧត្តម ពូ សូធីរៈ នាយកប្រតិបត្តិនៃវិទ្យាស្ថានខ្មែរសម្រាប់សហប្រតិបត្តិការនិងសន្តិភាព
- ឯកឧត្តម ស៊ឹម វីរៈ ទីប្រឹក្សាក្រសួងការបរទេស និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ
- លោក Walter Douglas ឧបការីរងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក
សូមជម្រាបសួ អស់លោក លោកស្រីទាំងអស់! ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយដោយមានវត្តមាននៅថ្ងៃនេះ។ ដូចដែលមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ប្រចាំការិយាល័យរបស់យើង (និងជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតតែងតាំងប្រចាំនៅកម្ពុជា) លោក Patrick Murphy បានមានប្រសាសន៍ នៅក្នុងពេលថ្មីៗនេះថា ឆ្នាំ ២០១៩ គឺជាឆ្នាំជាប្រវតិ្តសាស្រ្តមួយ នៅក្នុងការទាក់ទងរបស់យើងជាមួយតំបន់ទន្លេមេគង្គ។ ឆ្នាំនេះគឺជាខួបលើកទី ១០ នៃគម្រោងគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីតំបន់មេគង្គក្រោម (LMI) ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង នៅ Phuket ក្នុងឆ្នាំ ២០០៩។ យើងចាត់ទុកការចូលរួមរបស់យើងជាមួយតំបន់មេគង្គថាជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃយុទ្ធសាស្រ្តរបស់យើងសំរាប់តំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក និងនៃការខិតខំជារួមរបស់យើងក្នុងការគាំទ្រសមាគមអាស៊ាន ដោយរួមទាំងតាមរយៈគម្រោងគំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់សមាហរណកម្មអាស៊ាន ដែលមានបំណងបន្ថយគម្លាតគ្នាផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ រវាងបណ្តាប្រទេសអាស៊ាន ហើយជំរុញឯកភាពតំបន់។ ខ្ញុំសូមអរគុណ CICP ចំពោះការរៀបចំសិក្ខាសាលាថ្នាក់តំបន់ដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ហើយផ្តល់វេទិកាចំហមួយ សម្រាប់អ្នកគិតគូរថ្នាក់តំបន់ធ្វើការផ្លាស់ប្តូរយោបល់គ្នា ស្តីពីវិធីធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីរក្សា និងគ្រប់គ្រងធនធានដ៏អស្ចារ្យ គឺទន្លេមេគង្គដ៏ «អស្ចារ្យ»។
យើងធ្វើការទាក់ទងទៅនឹងតំបន់មេគង្គដែលដឹកនាំដោយគោលការណ៍ដែលបានលើកកម្ពស់វិបុលភាពនៅទូទាំងឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិកអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍ ហើយដែលជាស្នូលនៃយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងតំបន់របស់យើងគឺការប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះអធិបតេយ្យភាព តម្លាភាព អភិបាលកិច្ចល្អ មជ្ឈិមអាស៊ាននិង ផ្អែកតាមច្បាប់ដោយគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ។
ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក បានដំណើរការយ៉ាងជ្រៅនៅក្នុងតំបន់មេគង្គជាមួយនឹងការវិនិយោគទុនសរុបចំនួន 17 ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ 2017 ។ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីមានចំនួន 109 ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ 2018 ។ ជនជាតិអាមេរិករាប់លាននាក់ ទទួលបានសម្បត្តិរបស់ពួកគេពីប្រទេសទាំងនេះហើយបង្កើតបានជាផ្នែកមួយដ៏មានតម្លៃនៃសង្គមរបស់យើង។ ក្នុងរយៈពេល 10 ឆ្នាំចុងក្រោយនេះទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានផ្តល់ជំនួយជាង 3,8 ពាន់លានដុល្លារដល់ប្រទេសនៅតាមទន្លេមេគង្គផងដែរ។ និស្សិតជាង 33.000 នាក់មកពីប្រទេសចំនួន 5 នៃប្រទេសទន្លេមេគង្គត្រូវបានចុះឈ្មោះចូលរៀននៅមហាវិទ្យាល័យនិងសាកលវិទ្យាល័យនានានៅសហរដ្ឋអាមេរិកកាលពីឆ្នាំមុនពោលគឺកើនឡើង 16% ។ ហើយជាង 72,000 នាក់នៃយុវវ័យដែលមានពន្លឺភ្លឺស្វាងក្នុងតំបន់ពេលនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អ្នកដឹកនាំវ័យក្មេងនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (YSEALI) ។
ក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះការផ្លាស់ប្តូរនយោបាយភូមិសាស្រ្តនយោបាយបានចាប់ផ្តើមបង្កបញ្ហាថ្មីៗ។ យើងបានមើលឃើញកំណើននៃការពឹងផ្អែកលើបំណុល ការគ្រប់គ្រងទំនប់ទឹករាប់ពាន់ដោយប្រទេសតែមួយ គម្រោងដើម្បីបំផ្ទុះនិងបូមខ្សាច់ពីទន្លេ។ ការរចរឹលអភិបាលកិច្ចទន្លេដែលមានស្រាប់។ ល្បាតតាមដងទន្លេរបស់ extraterritorial; និងការរីករាលដាលនៃឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែននិងការជួញដូរមនុស្ស – ការជួញដូរគ្រឿងញៀនមនុស្សនិងសត្វព្រៃ។ និន្នាការទាំងអស់នេះបង្កឱ្យមានហានិភ័យចំពោះស្វ័យតភាព ឯករាជ្យភាពសេដ្ឋកិច្ច និងប្រភពទឹក ថាមពលនិងសន្តិសុខស្បៀងនៅទូទាំងតំបន់មេគង្គ។
សហរដ្ឋអាមេរិករួមជាមួយប្រជាជាតិជាច្រើនទៀតមានការព្រួយបារម្ភអំពីស្ថានភាពនេះ។ យើងមើលឃើញការចូលរួមរបស់យើងជាមួយតំបន់មេគង្គដែលជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់យើងនិងជាផ្នែកមួយនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទូលំទូលាយរបស់យើងក្នុងការគាំទ្រដល់អាស៊ានរួមទាំងតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមសមាហរណកម្មអាស៊ានដែលមានគោលបំណងដើម្បីបញ្ចប់គម្លាតនៃការអភិវឌ្ឍនិងជំរុញសាមគ្គីភាពក្នុងតំបន់។
យើងសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថាសិក្ខាសាលានេះនឹងផ្តល់វេទិកាមួយដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាំងនេះដោយចំហនិងយ៉ាងសំខាន់ – ដោយសារតែវាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងប្រាំ។
ខ្ញុំជឿថាលោក Walter នឹងនិយាយអំពីទស្សនៈ នៃយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិកឲ្យធំជាងនេះ ប៉ុន្តែខ្ញុំចង់និយាយអំពីរបៀបដែលរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងពិនិត្យមើលបញ្ហាទាំងនេះទាក់ទងនឹងទន្លេមេគង្គនិងអំពីគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់យើងមួយចំនួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ យើងចង់ឱ្យកិច្ចសហការរបស់យើងស្ថិតនៅក្រោម LMI ដើម្បីជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមឆ្លងដែននិងគាំទ្រដល់ដៃគូរបស់យើងនៅក្នុងទន្លេមេគង្គក្នុងការធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ជាវិជ្ជមានទៅលើជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋពួកគេ។ យើងមិនស្វែងរក LMI ដើម្បីប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងយន្តការសហប្រតិបត្តិការមេគង្គផ្សេងទៀតទេ។ តម្លៃបន្ថែមនៃ LMI – និងការពង្រីកសមាជិកនៃមេគង្គក្រោម – ត្រូវបើកចំហឆ្លើយតបនិងបំពេញបន្ថែមទៅនឹងក្របខ័ណ្ឌអនុតំបន់ផ្សេងទៀតដោយផ្អែកលើគោលការណ៍ស្រដៀងគ្នានិងផ្តោតលើគុណសម្បត្តិប្រៀបធៀបរបស់យើង។
អំពីការគ្រប់គ្រងធនធានទឹកឆ្លងដែន កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នារបស់យើងក្រោមការផ្តួចផ្តើមទិន្នន័យទឹកទន្លេមេគង្គ ដែលលោករដ្ឋមន្ត្រី Pompeo បានប្រកាស 2 លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន កំពុងតែធ្វើឱ្យមានវឌ្ឍនភាពដ៏អស្ចារ្យ។ យើងរំពឹងថានឹងមានកំណែសាកល្បងមួយនៃវេទិកាដំណើរការទិន្នន័យដែលអាចរកបានសម្រាប់ការធ្វើតេស្តនិងប្រើក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខ។ ការពិតកាលពីប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះក្រុមការងារមកពីកងយោធពលខេមរភូមិន្ទបានមកចូលរួមនៅរាជធានីភ្នំពេញហើយបានរៀបចំសិក្ខាសាលាជាមួយគណៈកម្មាធិកាជាតិទន្លេមេគង្គដើម្បីហ្វឹកហ្វឺនពួកគេនៅលើវេទិកាទទួលទិន្នន័យនេះ។
បន្ថែមលើ LMI យើងរៀបចំផែនការគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្សេងទៀតដើម្បីពង្រីកការចូលរួមរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយប្រទេសរបស់អ្នកនិងដៃគូក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមឆ្លងកាត់ព្រំដែន។ គំនិតផ្តួចផ្តើមទាំងនេះរួមមានសន្និសីទឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិក ស្តីពីការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចនៃទន្លេ ដែលទាញយកនូវការអនុវត្តល្អបំផុតនៅលើពិភពលោក និងការអនុវត្តទៅលើគំនិតផ្តួចផ្តើមសេដ្ឋកិច្ចឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិកនានារបស់យើងទាក់ទងនឹងថាមពល ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនៃតំបន់មេគង្គ។ យើងក៏កំពុងធ្វើការសម្របសម្រួលកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងនៅក្នុងទន្លេមេគង្គកាន់តែជិតស្និទ្ធជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តនិងដៃគូរបស់យើងដែលរួមមានប្រទេសជប៉ុន អូស្ត្រាលី កូរ៉េខាងត្បូង និងសហភាពអឺរ៉ុប។
នៅទីបញ្ចប់ខ្ញុំសូមបញ្ជាក់ម្ដងទៀតថា នៅក្នុងឆ្នាំទី 10 នៃគំនិតផ្តួចផ្តើមនៅតំបន់មេគង្គក្រោម ការខិតខំរបស់យើងនៅក្នុងទន្លេមេគង្គ គឺជាចំណុចស្នូលនៃការគាំទ្ររបស់យើងចំពោះការសាមគ្គីអាស៊ាន និងវិធីសាស្ត្រដែលមានគោលការណ៍របស់យើងចំពោះតំបន់ឥណ្ឌូ ប៉ាស៊ីហ្វិក។ ហើយការគាំទ្ររបស់យើងក្នុងសន្និសីទនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការចូលរួមកាន់តែទូលំទូលាយរបស់យើងជាមួយប្រទេសទាំង 5 នៃទន្លេមេគង្គក្រោមនិងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងដើម្បីលើកកម្ពស់តម្លាភាព និរន្តភាពនិងគណនេយ្យភាពតាមរយៈយុទ្ធសាស្ដ្រសេរីនិងបើកទូលាយ ឥណ្ឌូ – ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់យើង។ ខ្ញុំនឹងអនុញ្ញាតឱ្យលោក Walter និយាយពីយុទ្ធសាស្រ្តនេះបន្ថែមទៀត ហើយខ្ញុំសូមអរគុណអ្នកទាំងអស់ដែលបានចូលរួមនៅថ្ងៃនេះ៕
