ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២០ ភ្នំពេញ
សូមអរគុណ លោក លោកស្រីទាំងអស់ដែលបានអញ្ជើញមក សូមអរគុណដល់សភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា ដែលបានរៀបចំពិធីនេះឡើង។ យើងខានជួបគ្នាមួយរយៈមកហើយ ហើយខ្ញុំសប្បាយចិត្តដែលបានឃើញអ្នកដែលធ្លាប់ស្គាល់ នៅក្នុងចំណោមនេះ ដែលរួមមានមិត្តយើងនៅក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
ខ្ញុំសូមអរគុណភ្ញៀវកិត្តិយសដែលរួមមាន ឯកឧត្តម ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោកជំទាវ ចម និមល រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក Allen Tan ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក Travis Mitchell នាយកប្រតិបត្តិនៃសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក នៅកម្ពុជា។
នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ទាំងមូល យើងអបអរខួបលើកទី ៧០ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់លើរូបភាពទាំងមូលនៃទំនាក់ទំនងរបស់យើង។ ខែកញ្ញានេះ យើងបង្ហាញទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង ដែលកំពុងមានការរីកចម្រើនឡើង នៅក្នុងខែអបអរពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ។ បើយើងក្រឡេកមើលល្បឿននៃការចម្រើនឡើងនៃទំនាក់ទំនងនេះ វាគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ គ្រាន់តែកាលពី ២០ ឆ្នាំមុនសោះ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីមានបរិមាណ ៨៥០ លានដុល្លារ។ គ្រាន់តែកាលពីឆ្នាំទៅ វាបានឡើងដល់ ៥,៩ ពាន់លានដុល្លារ គឺកើន ៧ ដង។
ពាណិជ្ជកម្ម ពិសេសលទ្ធភាពចូលទៅក្នុងទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក បានផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងច្រើន ក្នុងពេលរាប់ឆ្នាំមកនេះ។ សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាគោលដៅនាំចេញធំជាងគេរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ កម្ពុជាបាននាំទំនិញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងតម្លៃ ៥,៤ ពាន់លានដុល្លារ។ ទោះបីជាពេលនេះមានមេរោគរាតត្បាតជាសាកលក្តី ក៏ការនាំចេញមានកំណើនចំនួន ២៣ភាគរយដែរ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ ការនាំចេញនេះជួយឲ្យប្រជាជនកម្ពុជារាប់ម៉ឺននាក់មានការងារធ្វើ រាប់ពីការងារតាមរោងចក្រនៅក្រុងព្រះសីហនុ និងក្រុងបាវិត ដល់កសិករនៅខេត្តបាត់ដំបង និងកំពង់ចាម ដល់អ្នកជំនាញព័ត៌មានបច្ចេកវិទ្យា នៅភ្នំពេញ។ ការនាំចេញទាំងនេះមានចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ច្រើនរបស់កម្ពុជា។
ការនាំចេញរបស់កម្ពុជាថែមទាំងផ្តល់ការចំណេញដល់អតិថិជនអាមេរិកផងដែរ ដោយផ្តល់ឲ្យនូវជម្រើស។ ពេលនេះ មានទំនិញពីកម្ពុជានៅក្នុងហាងក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកច្រើនជាងពេលណាទាំងអស់។ ទំនិញទាំងនេះមានមិនត្រឹមតែសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងតែប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងមានផលិតផលកសិកម្មដែលបានទទួលរង្វាន់ ដូចជាម្រេចកំពត និងអង្ករកម្ពុជា។ លើសពីនេះទៀត លោកអ្នកអាចឃើញមានទំនិញសម្រាប់ការធ្វើដំណើរដែលធ្វើនៅកម្ពុជា មានលក់កាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ដូចឯកឧត្តមរដ្ឋមន្រ្តីជ្រាបស្រាប់ហើយ ទំនិញសម្រាប់ការធ្វើដំណើរគឺជារឿងគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយ។ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់ការលើកលែងពន្ធគយដល់ទំនិញសម្រាប់ការធ្វើដំណើរ នៅឆ្នាំ ២០១៦ នៅក្រោមកម្មវិធីនៃប្រព័ន្ធផ្តល់ការអនុគ្រោះទូទៅ (GSP) ទំនិញសម្រាប់ការធ្វើដំណើរដែលនាំចេញពីកម្ពុជា មានតម្លៃកើនពី ៥០ លានដុល្លារដល់ជិត ១ ពាន់លានដុល្លារ។
ក្នុងពេលដែលយើងស្វាគមន៍ជោគជ័យរបស់កម្ពុជា គេក៏ត្រូវកត់សម្គាល់ផងដែរថា ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មនៅពេលនេះ គ្មានតុល្យភាពទេ។ ទំនិញនាំចេញរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមកកម្ពុជាមានតម្លៃតែ ៥១៤ លានដុល្លារទេ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។ ដោយសារប្រទេសកម្ពុជាមានការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ច ហើយប្រជាជនកម្ពុជាចូលចិត្តទំនិញមានគុណភាពខ្ពស់របស់អាមេរិក បរិមាណនេះអាចខ្ពស់ជាងនេះឆ្ងាយ។ ខ្ញុំរីករាយនឹងធ្វើការជាមួយលោករដ្ឋមន្រ្តី ដើម្បីលើកទឹកចិត្តឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាទិញផលិតផល និងសេវារបស់អាមេរិកច្រើនថែមទៀត។ ការធ្វើដូច្នេះនឹងធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរបស់យើងមានភាពសេរី យុត្តិធម៌ និងផ្តល់ប្រយោជន៍ឲ្យគ្នាទៅវិញទៅមក។
ពិតមែនតែពាណិជ្ជកម្មគឺជាផ្នែកសំខាន់មួយនៃទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងក្តី តែការវិនិយោគក៏ដើរតួនាទីសំខាន់ផងដែរ។ បើលោកអ្នកដើរមើលទីក្រុងភ្នំពេញ នៅពេលនេះ លោកអ្នកនឹងឃើញក្រុមហ៊ុនអាមេរិកកាន់តែច្រើនឡើង រាប់ពីសណ្ឋាគារដល់ហាងលក់រាយ ដល់ភោជនីយដ្ឋាន និងដល់រោងចក្រ។ គេអាចឃើញក្រុមហ៊ុនពហុជាតិធំៗ ដូចជា Chevron, Starbucks និង Marriott ព្រមទាំងក្រុមហ៊ុនតូចៗ ដូចជា Aprati Foods, Montana Fly Company និង AHF Products ។ ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកទាំងនេះមិនត្រឹមតែបង្កើតការងារទេ តែថែមទាំងនាំមកនូវនីតិរដ្ឋ តម្លាភាព បទដ្ឋានបរិស្ថាន និងបទដ្ឋានការងារខ្ពស់ ហើយនិងការមិនពុករលួយ។
ក្រៅពីគុណតម្លៃទាំងនេះ ក្រុមហ៊ុនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផ្តល់ត្រឡប់ទៅឲ្យសហគមន៍ដែលគេធ្វើជំនួញនៅក្នុងនោះវិញ ពិសេស ជាមួយនឹងកម្មវិធីទទួលខុសត្រូវថ្មីៗរបស់ក្រុមហ៊ុន ចំពោះសង្គម។ មានគំរូជាច្រើននៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា នៅពេលសព្វថ្ងៃនេះ។ គម្រោងអាងទឹក Aqua របស់ក្រុមហ៊ុនកូកា កូឡាកំពុងផ្តល់ទឹកស្អាតដល់ប្រជាជនជាង ៧០ ០០០ នាក់ មូលនិធិរបស់ក្រុមហ៊ុន GE តាមរយៈកម្មវិធីវះកាត់ដោយសុវត្ថិភាពរបស់ខ្លួន កំពុងជួយពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយក្រុមហ៊ុនរថយន្ត Ford ដោយមានដៃគូក្នុងស្រុក គឺក្រុមហ៊ុន RMA កំពុងជួយបណ្តុះបណ្តាល និងកសាងសមត្ថភាពរបស់អ្នកបច្ចេកទេសរថយន្តកម្ពុជា។
ទាំងគុណតម្លៃ ទាំងកម្មវិធី ដែលក្រុមហ៊ុនអាមេរិកនាំមកជាមួយ នៅពេលគេធ្វើការវិនិយោគគឺជាមូលហេតុដែលខ្ញុំហៅក្រុមហ៊ុនទាំងនោះថា បទដ្ឋានមាសនៃវិនិយោគបរទេស។ យើងទាំងអស់គ្នាចង់ឲ្យមានក្រុមហ៊ុនអាមេរិកមកច្រើនថែមទៀត។ ដើម្បីទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនបន្ថែមទៀតឲ្យមករកស៊ីនៅកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនទាំងនោះចង់ឃើញមានច្បាប់ទម្លាប់ច្បាស់លាស់ និងភាពយុត្តិធម៌នៅក្នុងការរកស៊ី។
សហរដ្ឋអាមេរិក នៅពេលនេះ មានមធ្យោបាយមួយចំនួនសម្រាប់ជួយដល់អ្នកដែលមានការចាប់អារម្មណ៍លើពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ នៅទូទាំងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។ មធ្យោបាយទាំងនេះរួមមានថវិកាចំនួន ៦០ ពាន់លានដុល្លា សម្រាប់ធ្វើហិរញ្ញប្បទានដល់ការទ្រទ្រង់ការវិនិយោគរបស់វិស័យឯកជន ដែលបានមកពីសាជីវកម្ម Development Finance Corporation (DFC) ។ ស្ថាប័នដែលមានមុនសាជីវកម្មនេះ ដែលមានឈ្មោះថា Overseas Private Investment Corporation (OPIC) បានបោះទុនវិនិយោគចំនួន ១៥០ លានដុល្លា នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បើគិតមកដល់ពេលនេះ។ បណ្តាញប្រឹក្សាលើប្រតិបត្តិហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ (Infrastructure Transaction Advisory Network (ITAN) ជួយអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ហើយពេលនេះ កំពុងរកមើលវិធីសម្រាប់ឲ្យ ITAN ជួយដល់ការអភិវឌ្ឍន៍នៃប្រទេសកម្ពុជា។
មធ្យោបាយទាំងនេះអាចជួយធ្វើឲ្យមានការវិនិយោគថ្មីៗ នៅកម្ពុជា។ តែដូចពាណិជ្ជកម្មដែរ ការវិនិយោគអាចមានទៅមានមក។ ដោយកម្ពុជាមានសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំ ភាពជឿនលឿននៃក្រុមហ៊ុនរបស់ខ្លួន វាដល់ពេលហើយសម្រាប់ជំរុញការវិនិយោគរបស់កម្ពុជានៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដើម្បីជំរុញគោលដៅនេះ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា នឹងបានដឹកនាំគណប្រតិភូធុរកិច្ចកម្ពុជាមួយទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីស្វែងយល់ឱកាសវិនិយោគនៅទីនោះ។ ក្រុមហ៊ុនកម្ពុជាបង្កើតការងារនៅប្រទេសអាមេរិកគឺជាវិធីល្អណាស់ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនង។
ខ្ញុំដឹងថាខ្ញុំនិយាយច្រើនហើយ នៅយប់នេះ។ សារជាគន្លឹះគឺថា ស្ថានទូតអាមេរិកមានការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងមានភាពកាន់តែជ្រាលជ្រៅឡើង ទាំងនៅពេលនេះ ទាំងនៅពេលអនាគត។ ដើម្បីសម្រេចបំណងនេះបាន យើងត្រូវធ្វើការជិតស្និទ្ធជាមួយលោកអ្នកទាំងអស់ ទាំងជាមួយវិស័យឯកជន ទាំងជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីធ្វើឲ្យការនេះចេញជារូបរាង។ ខ្ញុំមានជំនឿ ហើយសង្ឃឹមថា យើងនឹងអាចធ្វើបាន។ សូមរីករាយនៅយប់នេះ។
