របាយការណ៍​ស្ដីពី​ការ​លើក​កំពស់​សេរីភាព និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ២០០៨

សម​ដូច​លោក​ប្រធានាធិបតី​ប៊ូស​ធ្លាប់​មាន​ប្រសាសន៍​ថា គេ​អាច​តតាំង​នឹង​សេរីភាព​បាន គេ​អាច​ពន្យា​ពេល​សេរីភាព​បាន តែ​គេ​មិន​អាច​បដិសេធ​សេរីភាព​បាន​ទេ ។ “ដរាប​ណា​មនុស្ស​ប្រុស​ស្រី​ក្នុង​ប្រទេស​នានា​ជុំវិញ​ពិភពលោក​មិន​អាច​អនុវត្ដ​បាន​ពេញលេញ​នូវ​សេរីភាព​ដ៏​សំខាន់​ចាំបាច់​បំផុត​របស់​គេ​ក្នុង​ផ្នែក​ជំនឿ ការ​និយាយ​ស្ដី ការ​ជួប​ប្រជុំ​គ្នា និង​ចងក្រង​ជា​ក្រុម ជា​សមាគម​បាន យើង​ដែល​កំពុង​រស់នៅ​ក្នុង​សេរីភាព​ត្រូវតែ​ខិតខំ​ការពារ និង​លើក​កំពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​គុណតំលៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដទៃ​ៗ​ទៀត នៅ​ទូទាំង​សកលលោក ។

ដោយ​អនុលោម​​តាម​ច្បាប់ ឆ្នាំ ២០០៧ ស្ដីពី​ការ​លើក​កំពស់​គុណតំលៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ក្រសួង​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​រៀបចំ​របាយការណ៍​នេះ ស្ដីពី​ការ​ខិតខំ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស នៅ​តាម​ប្រទេស​ដែល​មិន​ដើរ​តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ប្រទេស​ដែល​កំពុង​ស្ថិត​ក្នុង​ដំណាក់កាល​អន្ដរកាល​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក ។ ច្បាប់​នេះ​ថែម​ទាំង​បញ្ជាក់​ទៀត​ថា យើង​បន្ដ​កិច្ច​សហប្រតិបត្ដិការ​របស់​យើង​ជាមួយ​ក្រុម​មនុស្ស និង​បុគ្គល​ដែល​មិន​ស្ថិត​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​លើក​កំពស់​គោលការណ៍​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស ។ ភាព​ជា​ដៃគូ​ជាមួយ​នឹង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល ទាំង​អង្គការ​ក្នុង​ស្រុក ទាំង​​អង្គការ​​អន្ដរជាតិ មាន​សារៈសំខាន់​ចាំបាច់​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​និង​ជោគជ័យ​នៃសង្គមសេរី ហើយ​មាន​តួនាទី​សំខាន់​ចាំបាច់ ក្នុងការធានាអោយមានរដ្ឋាភិបាលដែលមានការ ទទួលខុសត្រូវ និង​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ។

នៅពេល​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជាមួយ​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​និង​ស្របតាម​និយមន័យ​របស់​ច្បាប់​នេះ ទៅលើ​ប្រទេស​ក្នុង​អន្ដរកាល​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​មិន​ប្រជាធិបតេយ្យ​យើង​បាន​ធ្វើ​សេចក្ដីរាយការណ៍​ពី​ការ​ខិតខំ​ជា​អាទិភាព​របស់​យើង​ក្នុង​ប្រទេស​ចំនួន ១០៦ ។ សកម្មភាព​និមួយ​ៗ​ដែល​យើង​បាន​គូស​បញ្ជាក់​ក្នុង​របាយការណ៍​នេះ ដែល​រួម​មាន​កម្មវិធី​ទ្វេ​ភាគី កិច្ចការ​សាធារណៈ​ផ្នែក​ការទូត សកម្មភាព​ផ្ដួចផ្ដើម​ពហុភាគី កិច្ច​សហប្រតិបត្ដិការ​ជាមួយ​អង្គការអ​ន្ដរជាតិ និង​អង្គការ​ក្នុង​ស្រុក​ហើយ​និង​កម្មវិធី​ជំនួយ​មាន​បំណង​លើក​បង្ហាញ​ត្រួស​ៗ មិន​មែន​លំអិត​អស់​សាច់រឿង ស្ដីពី​សកម្មភាព​ទាំងអស់ ដែល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ធ្វើ​ក្នុង​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នោះ​ទេ ។

ដូច​ដែល​របាយការណ៍​មាន​បង្ហាញ​ហើយ យើង​ផ្ដោត​ការ​ខិតខំ​របស់​យើង​លើ​វិធី​ជាក់ស្ដែង ដើម្បី​ពង្រឹង​សមាសភាព​ស្នូល ដែល​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក​ត្រូវ​មាន ដើម្បី​ការពារ​និង​អនុវត្ដ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធិភាព​។ វិធី​ទាំង​នេះ​មាន៖ ១) ដំណើរការ​បោះ​ឆ្នោត ដែល​មាន​លក្ខណៈ​សេរី និង​យុត្ដិធម៌ ដោយ​គូ​ប្រជែង​ទាំងអស់​មាន​ភាព​ស្មើ​គ្នា ដើម្បី​ធានា​អោយ​មាន​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ពិត​ប្រាកដ ។ ២) អភិបាលកិច្ច​ល្អ​ដោយ​មាន​ស្ថាប័ន​មាន​តំណាង​ត្រឹមត្រូវ តំលាភាព និង​គណនេយ្យភាព ដែល​ដំណើរការ​ទៅ​នៅ​ក្រោម​និតិរដ្ឋ​រួមទាំង​មាន​ផ្នែក​និតិបញ្ញាតិ និង​ផ្នែក​តុលាការ​ឯករាជ្យ ។ ៣) សង្គម​ស៊ីវិល​រឹងមាំ​ល្អ​ដោយ​មាន​អ្នក​ការពារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ឯករាជ្យ និង​សហជីព ។

គោលបំណង​របស់​យើង​គឺ​ពង្រីក​ចំនួន​រដ្ឋ​ដែល​គ្រប់គ្រង​ល្អ តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ដែល​ដំកល់​សេរីភាព​នៅក្រោម​និតិរដ្ឋ គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស បំពេញ​សេចក្ដី​ត្រូវការ​នៃ​ប្រជាជន​របស់​ខ្លួន ហើយ​ធ្វើ​អ្វី​ៗ​ប្រកប​ដោយ​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ពិភពលោក ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មិន​អាច​ធ្វើ​ដូច្នេះ​បាន​ជួស​មុខ​អោយ​ប្រទេស​ដទៃ​ឡើយ ហើយ​ក៏​មិន​គួរ​ធ្វើ​ដូច្នេះ​ដែរ ។ វា​ត្រូវតែ​ចេញ​ពី​ការ​ជ្រើសរើស​និង​គំនិត​ផ្ដួចផ្ដើម​របស់​គេ​។ តែ​យើង​អាច​ជួយ​បាន ហើយ​យើង​ត្រូវតែ​ជួយ ។ នេះ​គឺជា​ភាព​ជា​ដៃគូ មិន​មែន​ជា​ការ​ដាក់​ក្រឹត្យក្រម​ទៅលើ​ខ្លាំង​ពេក​នោះ​ទេ ។ ភាព​ជា​ដៃគូ​ដើម្បី​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ដែល​យើង​កំពុង​ផ្ដួចផ្ដើម​អោយ​មាន​ឡើង​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​និង​មនុស្ស​ប្រុស​ស្រី​ដែល​មាន​ចិត្ដ​ក្លាហាន​នៅ​ជុំវិញ​ពិភពលោក កំពុងតែ​ជួយ​ធ្វើអោយ​មាន​ពិភពលោក​មួយ​ដែល​មាន​ភាព​សេរី និង​សុវត្ថិភាព​ជាង​មុន សំរាប់​មនុស្ស​ទាំងអស់​គ្នា ។

ជាមួយ​នឹង​ការ​យល់ឃើញ​បែប​នេះ​យើង​សូម​ចេញ​របាយការណ៍​ស្ដីពី​ការ​លើក​កំពស់​សេរីភាព និង លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ នៅ​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ ២០០៨ ។

តើ​របាយការណ៍​ស្ដីពី​ការ​លើក​កំពស់​សេរីភាព និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​យ៉ាង​ដូចម្ដេច​?

របាយការណ៍​ចែកចេញ​ជា ៤ ផ្នែក ។ ផ្នែក​ទី ១ គឺជា​សេចក្ដី​ថ្លែង​សង្ខេប​ប្រហាក់​ប្រហែល​នឹង​សេចក្ដី​នៅក្នុង​កឋាខ័ណ្ឌ​ទី​១ និង​ទី​២ ក្នុង​ផ្នែក​អារម្ភកថា​នៃ​របាយការណ៍​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស សំរាប់​ប្រទេស​មួយ​ៗ របស់​ក្រសួង​ការបរទេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ទាក់ទង​នឹង​ស្ថានភាព​នយោបាយ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅតាម​ប្រទេស​និមួយ​ៗ ។ ផ្នែក​ទី ២ គឺជា​សេចក្ដី​ថ្លែង​ពី​អាទិភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​ការ ប្រតិបត្ដិ គុណតំលៃ គោលការណ៍​ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ​និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស ។ ផ្នែក​នេះ​ក៏​មាន​និយាយ​ផង​ដែរ​ពី​សកម្មភាព​មួយ​ៗ ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ និង​មាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​ប្រធាន​បេសកកម្មទូត និង​មន្ដ្រី​អាមេរិក​ដទៃ​ទៀត ។ ផ្នែក ទី ៣ គូស​បញ្ជាក់​ពី​សកម្មភាព​ច្រើន​ថែម​ទៀត​ជា​បន្ដ​របស់​ស្ថានទូត ស្ដីពី​ជំនួយ​បរទេស កិច្ចការ​សាធារណៈ និង​ការទូត ព្រមទាំង​សកម្មភាព​សាធារណៈ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត ទៅលើ​អាទិភាព ដែល​និយាយ​ក្នុង​ផ្នែក​ទី ២ ។ ផ្នែក ទី ៤ គឺជា​ការ​បន្ដ​សេចក្ដី​រៀបរាប់​ពី​សកម្មភាព​ក្រោយ​ៗ​ទាក់ទង​នឹង​ការ​ជំរុញ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ជា​មូលដ្ឋាន​ទាំងអស់ និង​អភិបាលកិច្ច​តាម​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដែល​មិន​ត្រូវ​បាន​គូស​បញ្ជាក់​ក្នុង​ពេល​កន្លង​មក ។

ប្រទេសកម្ពុជា

ផ្នែកទី ១

កម្ពុជា​គឺជា​ព្រះ​រាជាណាចក្រ អាស្រ័យ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដោយ​មាន​រដ្ឋាភិបាល​តាមរយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ។ គណបក្ស​ប្រជាជន និង​គណបក្ស​ហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច បាន​បង្កើត​រដ្ឋាភិបាល​ចំរុះ​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៤ ។ តែ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ត្រួតត្រា​ច្រើន ដោយ​អំណាច​ភាគ​ច្រើន​ផ្ដុំ​លើ​ដៃ​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ។ ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៧ ប្រវត្ដិ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​អាក្រក់​នៅ​ឡើយ ដោយសារ​កង្វះ​ឆន្ទះ​នយោបាយ​ក្នុង​ការ​អនុវត្ដ​និតិរដ្ឋ ការ​រំលោភ​លើ​ជន​ជាប់​ឃុំឃាំង ការ​នៅ​តែ​មាន​បញ្ហា​ជំលោះ​ដី​ធ្លី និង​ការ​បណ្ដេញ​មនុស្ស​ចេញ​ពី​លំនៅដ្ឋាន​ដោយ​បង្ខំ ការ​រឹតត្បិត​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​និយាយ​ស្ដី និង​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​តាមរយៈ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​បរិហារកេរ្ដិ៍​និង​ផ្សាយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស និង​អំពើ​ពុក​រលួយ​ដែល​មាន​ជា​ទូទៅ ។ យ៉ាង​ណា ក្ដី រដ្ឋាភិបាល​បាន​ប្រកាន់​តាម​ជំហាន​វិជ្ជមាន​ខ្លះ ក្នុង​ឆ្នាំ​កន្លង​ទៅ​នេះ ដូចជា​នៅពេល​ដែល​តុលាការ​កាត់ទោស​ខ្មែរ​ក្រហម​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​មន្ដ្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ខ្មែរ​ក្រហម​ចំនួន ៥ នាក់ ថា​បាន​ប្រព្រឹត្ដ​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ​ប្រឆាំង​មនុស្ស​ជាតិ ។ នៅ​ពេល​នេះ អ្នក​ទាំងនោះ​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ដោយ​រង់ចាំ​ការ​កាត់​ទោស ។

ផ្នែកទី ២

ការ​ពង្រឹង​ប្រព័ន្ធ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ការ​ទ្រទ្រង់​និតិរដ្ឋ ការ​កាត់​បន្ថយ​អំពើ​ពុករលួយ និង​ការ​ពង្រឹង​ការ​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​គឺជា​អាទិភាព​គន្លឹះ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ។ ក្នុង​ពេល​ដែល មន្ដ្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បន្ដ​លើក​កំពស់​ប្រព័ន្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យ ការ​គាំទ្រ​ដល់​ក្រុម​នយោបាយ និង​ក្រុម​អ្នក​ធ្វើការ ដើម្បី​ការពារ​សិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់​នៅតែ​ជា​សកម្មភាព​សំខាន់​ចាំបាច់​ដដែល ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សូម​អំពាវនាវ​អោយ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នា​ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ ខាង​មុខ​នេះ​ប្រព្រឹត្ដ​ទៅ​ដោយ​សេរី និង​យុត្ដិធម៌ ដោយ​មាន​រដ្ឋាភិបាល​កើត​ឡើង​ស្រប​តាម​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​លើក​ទឹកចិត្ដ​អោយ​មាន​ភាព​បើក​ចំហ​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា​នយោបាយ​ជា​សាធារណៈ នយោបាយ​ពហុបក្ស ការ​ចូលរួម និង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ ។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត មន្ដ្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ទ្រទ្រង់​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​លើក​ឡើង​នូវ​បញ្ហា​កំណែ​ទំរង់​ដីធ្លី ការ​ប្រើ​ភាព​អត់ធ្មត់​ក្នុង​អំឡុង​ពេល​បណ្ដេញ​មនុស្ស​ចេញ​ស្រប​ច្បាប់​និង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ ។

រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មាន​បំណង​ចង់​ពង្រឹង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ដែល​ធ្វើ​ការ​តាមដាន និង​ស៊ើបអង្កេត​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស គាំទ្រ​និង​តាមដាន​សិទ្ធិ​នយោបាយ និង​សិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់ ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​គាំទ្រ​គោលដៅ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​ចង់​លុប​បំបាត់​ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ធ្វើការ​ដើម្បី​ការពារ​សេរីភាព​កម្មករ ហើយ​ប្រឆាំង​នឹង​ទំរង់​អាក្រក់​បំផុត​នៃ​ពលកម្ម​កុមារ ។ កម្មវិធី​ដែល​ទ្រទ្រង់​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក លើក​កំពស់​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន ហើយ​លើក​ទឹកចិត្ដ​អោយ​ផ្ដល់ ឱកាស​ផ្នែក​សិក្សា​អប់រំ និង​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​ដល់​សហគមន៍​ចាម​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស ។

ផ្នែក​ទី ៣

មន្ដ្រី​ស្ថានទូត​អាមេរិក​ប្រើ​វេទិការ និង​ពិធី​ដែល​មាន​អ្នក​សារព័ត៌​មាន​ចូលរួម​ដើម្បី​ធ្វើ​សុន្ទរកថា​លើ​ប្រធានបទ​ផ្សេង​ៗ ទាក់ទង​នឹង​អភិបាលកិច្ច​ល្អ​រួមទាំង​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ ដែល​បំពេញ​បាន​តាម​បទដ្ឋាន​អន្ដរជាតិ​តំរូវការ​អោយ​មាន​កំណែ​ទំរង់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ និង​តុលាការ​ឯករាជ្យ តំលាភាព​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល និង​ការ​គោរព​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន ។ មន្ដ្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មាន​យុទ្ធសាស្ដ្រ​បន្ដ​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា​ពី​អភិបាលកិច្ច​ល្អ និង​កង្វល់​ស្ដីពី​សិទ្ធិ​មនុស្ស ជាមួយ​រដ្ឋមន្ដ្រី និង​មន្ដ្រី​ជា​ច្រើន​ក្នុង​រដ្ឋាភិបាល រួមទាំង​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន និង​រដ្ឋមន្ដ្រី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ។

រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជំរុញ​អោយ​មាន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជាតិ ឆ្នាំ ២០០៨ ប្រកប​ដោយ​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី និង​យុត្ដិធម៌ ដែល​បើក​ចំហ​សំរាប់​គណបក្ស​ទាំង​អស់ ។ ស្ថានទូត​អាមេរិក​បាន​ចុះ​បញ្ជី​មន្ដ្រី​ចំនួន ១២ រូប​អោយ​ធ្វើជា​អ្នក​សង្កេតការ​រយៈពេល​យូរ​លើ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ ២០០៨ ។ អ្នក​សង្កេតការ​ពិនិត្យ​មើល​ឡើង​វិញ​លើ​ដំណើរការ​ការ​ចុះ និង​លុប​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះ​ឆ្នោត ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​គាំទ្រ​កម្មវិធី​ដែល​រៀបចំ​អោយ​មាន​ការ​ពិភាក្សា​ដេញដោល​គ្នា​រវាង​បេក្ខជន​ចំរុះ​គណបក្ស​នយោបាយ ចំនួន ជាង ៣០ ដង ។ មន្ដ្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​អោយ​ការ​ពិភាក្សា​ដេញដោល​គ្នា​នេះ ត្រូវ​បាន​ចាក់ផ្សាយ​តាម​ទូរទស្សន៍​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​កំពុងតែ​ឧបត្ថម្ភ​សកម្មភាព​លើក​ទឹកចិត្ដ​អោយ​នារី​ចូលរួម​ក្នុង​កិច្ចការ​នយោបាយ និង​ចូលរួម​ជា​បេក្ខជន​គណបក្ស​នយោបាយ​សំខាន់​ៗ ។ កម្មវិធី​មួយ​ទៀត​ដែល​ឧបត្ថម្ភ​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ពង្រីក​ការ​ចូលរួម​របស់​យុវជន​ក្នុង​ជីវិត​នយោបាយ ដោយ​បាន​ផ្ដល់​ការ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​ដល់​យុវជន​ជាង ៣៥ ០០០ នាក់ ។

មន្ដ្រី​ស្ថានទូត​អាមេរិក​បន្ដ​ជំរុញ​អោយ​មាន​ការ​ពង្រឹង​និតិរដ្ឋ និង​ឯករាជ្យ​តុលាការ ។ ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៧ កម្មវិធី​មួយ​ដែល​ទ្រទ្រង់​ថវិកា​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក រួម​ជាមួយ​នឹង​សាកលវិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទនិតិសាស្ដ្រ និង សេដ្ឋកិច្ច​បាន​រៀបចំ​សំដែង​ការ​ប្រលង​កាត់​ក្ដី​លើក​ដំបូង​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ។ កម្មវិធី​គាំទ្រ​ថវិកា​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដដែល​នេះ​បាន​ជួយ​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ការ​អនុម័ត​ក្រម​សីលធម៌​តុលាការ ក្នុង​ឆ្នាំ​ដដែល​នោះ ។ បណ្ដា​កម្មវិធី​ដែល​ឧបត្ថម្ភ​ដោយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដើម្បី​បង្កើន​សមត្ថភាព​របស់​អ្នក​មាន​អាជីព​ផ្នែក​ច្បាប់ រួម​ចំណែក​ដល់​កំណែ​ទំរង់​តុលាការ និង​ការ​ខិតខំ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុក​រលួយ ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ឧបត្ថម្ភ​កម្មវិធី សាកល្បង ក្នុង​តុលាការ​ខេត្ដ​កណ្ដាល ដើម្បី​បង្កើន​តំលាភាព​តុលាការ ។ ដើម្បី​ជួយ​ក្នុង​ការ​នាំ​មេ​ដឹកនាំ​ខ្មែរ​ក្រហម និង​អ្នក​ដែល​មាន​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ធំ​បំផុត​ចំពោះ​អំពើ​ព្រៃ​ផ្សៃ​មក​កាត់ទោស សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បន្ដ​ជួយ​គាំទ្រ​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ឯករាជ្យ​តែ​មួយ​គត់​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា ដែល​ធ្វើ​ការ​ចងក្រង​ឯកសារ​ស្ដីពី​អំពើ​ឧក្រិដ្ឋ​ប្រឆាំង​មនុស្សជាតិ​របស់​អតីត​របប​ខ្មែរ​ក្រហម ។

ផ្នែក​ទី ៤

រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជំរុញ​អោយ​មាន​ការ​បើក​ឱកាស​នយោបាយ ដោយ​គាំទ្រ​ក្រុម​អ្នក​ធ្វើការ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស ដែល​ផ្ដោត​ការងារ​លើ​ការ​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ​នយោបាយ និង​សិទ្ធិ​ស្រប​ច្បាប់ ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ផ្ដល់​ជំនួយ​ថវិកា ចូលរួម​ជាមួយ​និង​ជំរុញ​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ស្រុក ដែល​ស៊ើប​អង្កេត​ករណី​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​រាប់​រយ​ករណី ធ្វើ​អន្ដរាគម​ដោយ​ផ្ទាល់​និង​ផ្ដល់​សេវា​ផ្លូវ​ច្បាប់​ដល់​បុគ្គល​ម្នាក់​ៗ ។ អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​មួយ ដែល​ធ្វើ​ការ​ផ្ដល់​ការ​ការពារ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ ហើយ​ដែល​ទទួល​ជំនួយ​ថវិកា​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បន្ដ​ផ្ដល់​សេវា​ផ្លូវ​ច្បាប់​ដល់​អ្នក​ក្រ ។ កម្មវិធី​មួយ​ទៀត​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ធ្វើ​ការ​ជួស​មុខ​អោយ​សហគមន៍ ក្នុង​ជំលោះ​ដី​ធ្លី ។ កម្មវិធី​មួយ​ដែល​ទទួល​ថវិកា​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ធ្វើ​ការ​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​លើ​ការ​ជំរុញ​និង​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ហើយ​និង​ជួយ​កម្មវិធី​ការពារ​អំពើ​ហឹង្សា​លើ​ស្ដ្រី ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជួយ​ថវិកា​ដល់​អង្គការ​ពលកម្ម​អន្ដរជាតិ និង​កម្មវិធី​ដទៃ​ៗ​ទៀត ដើម្បី​ការពារ​សិទ្ធិ​កម្មករ តាមរយៈ​ការ​តាមដាន​លក្ខខ័ណ្ឌ​ការងារ​តាម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​គាំទ្រ​យន្ដការ​ដោះស្រាយ​វិវាទ​ការងារ​ហើយ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ទំរង់​អាក្រក់​បំផុត​នៃ​ពលកម្ម​កុមារ ។

មន្ដ្រី​ស្ថានទូត​អាមេរិក​លើក​ទឹកចិត្ដ​អោយ​បើក​អោយ​មាន​សេរីភាព​ច្រើន​ថែម​ទៀត​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ការ​ប្រជុំ​ជន​តាមរយៈ​ការងារ​តស៊ូ​មតិ​ដោយ​ផ្ទាល់់​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល ។ ឧទាហរណ៍ មន្ដ្រី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ទទួល​ជោគជ័យ​ក្នុង​ការ​សុំអោយ​រដ្ឋាភិបាល​អនុញ្ញាតិ​អោយ​មាន​ការ​ដើរ​ក្បួន​អបអរ​ទិវា​សិទ្ធិ​មនុស្ស ថ្ងៃទី ១០ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៧ និង​ការ​ជួប​ប្រជុំ​មហាជន ហើយ​និង​ការ​ជួប​ប្រជុំ​មហាជន​ថ្ងៃទី ៦ មេសា ឆ្នាំ ២០០៨ នៅ​ភ្នំពេញ របស់​គណបក្ស​ប្រឆាំង ។

ការ​ខិតខំ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ក្នុង​ការ​ជំរុញ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ផ្ដោត​លើ​កម្មវិធី​អប់រំ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​អំពី​តួនាទី​របស់​គេ​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​លើក​កំពស់​គុណភាព​នៃ​ការ​យក​ព័ត៌មាន​។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជួយ​ដល់​កម្មវិធី​មួយ​ដែល​បណ្ដុះ​បណ្ដាល​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា​ពី​វិធី​យក​ព័ត៌មាន​ពី​សវនាការ​តុលាការ រួមទាំង​តុលាការ​កាត់ទោស​ពួក​មេ​ខ្មែរ​ក្រហម​ផង ការ​បោះ​ឆ្នោត និង​ករណី​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ពុករលួយ ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​នៅ​បន្ដ​ប្រឈម​ដោះស្រាយ​នឹង​ការ​គំរាម​កំហែង​ពី​ពួក​ឥស្លាម​ជ្រុល​និយម ដោយ​ជំរុញ​ការ​អប់រំ​ស្ដីពី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​ជួយ​ដល់​សហគមន៍​ឥស្លាម តាមរយៈ​កម្មវិធី​ចុះ​ជួយ​ដល់​កន្លែង​និង​ការ​ផ្ដល់​ជំនួយ​ថវិកា​ខ្នាត​តូច ។ រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​បាន​ចែកចាយ​សៀវភៅ​ដែល​មាន​ចំណងជើង​ថា​”ជីវិត​របស់​អ្នក​កាន់​សាសនា​ឥស្លាម​នៅ​ប្រទេស​អាមេរិក” ជា​ភាសា​ខ្មែរ និង​ជា​ភាសា​ចាម ក្នុង​ពេល​ទស្សនៈកិច្ច​ទៅ​កាន់​វិហារ​ឥស្លាម​និង​សហគមន៍​ចាម ។ ដោយ​មាន​ជំនួយ​គាំទ្រ​ពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ក្នុង​ស្រុក​មួយ​នៅ​បន្ដ​កម្មវិធី​វិទ្យុ​សំលេង​ផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ប្រចាំ​សប្ដាហ៍​ជា​ភាសា​ចាម ។ នេះ​ជា​កម្មវិធី​តែ​មួយ​គត់​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ផ្សាយ​ជា​ភាសា​ចាម​សំរាប់​អោយ​បង​ប្អូន​ចាម​ស្ដាប់ ។

ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​ការ​ជួញដូរ​មនុស្ស​ក៏​ជា​ផ្នែក​សំខាន់​ចាំបាច់​មួយ​ដែរ នៃ​យុទ្ធសាស្ដ្រ​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដើម្បី​លើក​កំពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស ។ រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​គាំទ្រ​ការ​ខិតខំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ក្នុង​ការ​សំរប​សំរួល​សកម្មភាព​ជួញដូរ​មនុស្ស ដោយ​យក​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​ក្រសួង​និង​ទីភ្នាក់ងារ​រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើជា​ដៃ​គូ ។