ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៥
ជាបឋមនាពេលព្រឹកនេះ ខ្ញុំសូមសំដែងការគោរព និងអំណរគុណចំពោះឯកឧត្តម ឧត្តមនាវី ទា វិញ និងតំណាងកិត្តិយសដទៃទៀតរបស់គណកម្មាធិការជាតិសន្តិសុខលំហសមុទ្រកម្ពុជា។ ខ្ញុំសូមអរគុណអស់លោក លោកស្រីទាំងអស់ ដែលបានទទួលរៀបចំពិធីនេះឡើង នៅក្នុងប្រទេសរបស់លោក លោកស្រី។ ការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសនិ្នសីទនេះនៅខេត្តសៀមរាបនឹងផ្តល់អោយយើងនូវឱកាសបានទស្សនាប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលជាទីតាំងដ៏ល្បីក្នុងពិភពលោក ដែលមិនត្រឹមតែមានសារៈសំខាន់ជាប្រវត្តិសាស្រ្តតែប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងមានសម្រស់អស្ចារ្យថែមទៀតផង។ ខ្ញុំដឹងប្រាកដថា ខ្ញុំនិយាយតាងនាមអោយសហការីរបស់យើងមកពីប្រទេសវៀតណាម ថៃ ម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសឥណ្តូនេស៊ី នៅពេលខ្ញុំនិយាយពីថា យើងមានកិត្តិយសដែលយើងបានមកឃើញបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដ៏សំបូរបែបនេះ។
ជាបន្តទៅនេះ ខ្ញុំសូមអរគុណផងដែរដល់សហការីរបស់យើងពីក្នុងតំបន់ ដែលមកចូលរួម ដែលមានឧត្តមសេនីយទោ Ngoc Thu មកប្រទេសវៀតណាម ឧត្តមសេនីយទោ Pragit ក្នុងកងនគរបាលពីប្រទេសថៃ ឧត្តមនាវី Christopher ពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ឧត្តមនាវី Royani ពីប្រទេសឥណ្តូនេស៊ី និងវរនាវីឯក Andrew Dakin ពីប្រទេសអូស្រ្តាលី។ វត្តមានរបស់លោកអ្នកមានភាពចាំបាច់ដើម្បីធ្វើអោយពិធីនេះមានជោគជ័យ និងដើម្បីសំរេចគោលដៅរបស់យើងក្នុងការកែលំអសន្តិសុខលំហសមុទ្រ។
នៅពេលខ្ញុំក្រលេកមើលទៅតំណាងនៃប្រទេសនានាជាច្រើនពេលនេះ ហើយនៅពេលខ្ញុំគិតពីបញ្ហាប្រឈមដ៏ច្រើន ដែលយើងមានរួមគ្នា ក្នុងផ្នែកសន្តិសុខលំហសមុទ្រនៅក្នុងតំបន់នេះ ខ្ញុំសូមលើកជាគំនិតថា យើងគួរទាញការលើកទឹកចិត្តពីភាពអស្ចារ្យនៃប្រាសាទអង្គរ។ អ្នកដែលបានមកទស្សនាប្រាសាទនេះមានការស្ញប់ស្ញែងចំពោះទេពកោសល្យ និងគំនិតច្នៃប្រឌិតក្នុងការកសាងសំណង់ដ៏ធំ និងអស្ចារ្យនេះ ដែលអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលស្គាល់ថា ជាទីតាំងបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ យ៉ាងណាក្តី នៅពេលលោកអ្នកសំលឹងសំណង់បូរាណទាំងនេះ ខ្ញុំសូមអោយលោកអ្នកចាំថា ស្នាដៃសិល្បៈដ៏អស្ចារ្យ និងទំហំដ៏ធំរបស់វាកើតចេញពីចិត្ត បេះដូង និងដៃរបស់មនុស្ស។
ពីបូរាណកាល ប្រជាជនខ្មែរមានជោគជ័យក្នុងការកសាងប្រាសាទអង្គរ ដោយសំរបសំរួលប្រាជ្ញា និងការខិតខំរបស់មនុស្សជាច្រើន ដំបូងដោយប្រម៉ើលមើលប្លង់ដ៏ធំ ហើយបន្ទាប់មក បានប្រែក្លាយវាជាការពិត ដោយតំរៀបថ្មលើគ្នា។ នៅសប្តាហ៍នេះ ខ្ញុំសុំអោយលោកអ្នកចាំថា សមិទ្ធផលដ៏ធំធេងនេះត្រូវបានសំរេចបានតាមរបៀបនេះ ដោយបោះជំហានម្តងបន្តិចៗ មួយម្តងៗ ដើម្បីសំរេចគំរោងដ៏ធំមួយ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា យើងប្រហែលជាអាចធ្វើតាមគំរូរបស់ខ្មែរពីសម័យដើម ចំពោះការងារសំខាន់ៗនៅពីមុខយើង។
ក្នុងនាមជាអ្នកដឹកនាំផ្នែកសន្តិសុខលំហសមុទ្រអន្តរជាតិ ខ្ញុំដឹងថា លោកអ្នកមានការយល់ដឹងយ៉ាងច្បាស់ពីភាពស្មុគស្មាញ ដែលយើងប្រឈមមុខជាមួយ ក្នុងពេលដែលយើងចាប់បង្កើតផែនទីផ្លូវសំរាប់សន្តិសុខលំហសមុទ្រ។ តែយើងត្រូវចាំថា ផលចំណេញដែលអាចបានមក និងឱកាសរួមគ្នាធំជាងការលំបាកមួយៗ ដែលយើងអាចនឹងប្រឈមជាមួយនៅក្នុងការរកដំណោះស្រាយ។
យើងប្រហែលជាមិនអាចទទួលបានជោគជ័យបានដោយគ្មានគំនិតថ្មីៗ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាអន្តរជាតិពិសេសទេ។ ឧទាហរណ៍ តើការធ្វើការជាមួយគ្នាដើម្បីការពារមិនអោយមានគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ចូលមកដល់ស្រុកកំណើតរបស់យើងមានតំលៃយ៉ាងណា? តើការអភិរក្សទីជំរកសត្វសមុទ្រ ដែលធ្វើអោយប្រជាជនយើងមានការងារធ្វើ និងអាហារបរិភោគ សមនឹងអោយយើងធ្វើការខិតខំច្រើនប៉ុនណា? តើសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរ ដែលទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង ហើយចែកចាយផលចំណេញនៃពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិក្នុងចំណោមប្រទេសរបស់យើង មានតំលៃប៉ុនណា?
ការបញ្ឈប់ឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ ការការពារធនធានរបស់ជាតិដែលផ្តល់ជាមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតដល់មនុស្សរាប់លាននាក់របស់យើង ហើយនិងការជំរុញពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍បីនៃការទទួលខុសត្រូវចាំបាច់ដែលយើងមានចំពោះប្រទេសរបស់យើង។ ទោះបីជាបញ្ហាទាំងនេះមើលទៅមានលក្ខណៈពិបាកខ្លាំងយ៉ាងណាក្តី តែសន្និសីទនេះគឺជាជំហានវិជ្ជមាន និងប្រកបដោយការលើកទឹកចិត្ត ឆ្ពោះទៅរកការការពារបរិស្ថាន និងធានាពាណិជ្ជកម្មសេរី ដោយទន្ទឹមនឹងនោះ កាត់បន្ថយការគំរាមកំហែងនៃឧក្រិដ្ឋកម្មអន្តរជាតិ។
ជាទីបញ្ចប់នេះ តាងនាមអោយសហរដ្ឋអាមេរិក ខ្ញុំសូមសំដែងមោនភាពយ៉ាងធំចំពោះការចូលរួមក្នុងការរៀបចំសន្និសីទនេះ ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងក្នុងការធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីធ្វើអោយពិធីនេះកើតមានទៅបាន។ ខ្ញុំសូមជូនពរដល់ប្រតិភូ និងសូមអោយកិច្ចប្រជុំនេះប្រកបដោយផ្លែផ្កា ដើម្បីជាការគាំទ្រដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិផ្នែកសន្តិសុខលំហសមុទ្រ។ សូមអរគុណ។